При кои заболувања е оправдана употреба на омега-3 масни киселини?
Омега-3 масните киселини се структурен дел од клеточната мембрана на секоја клетка во телото и играат важна улога во одржувањето на здрав организам. Пред сè, тие играат позитивна улога во регулирањето на нивото на триглицериди и крвниот притисок, а се пресудни за пренаталното доба и развојот на доенчињата. Поради нивната способност да го регулираат инфламаторниот одговор, тие имаат широк опсег на функции, а највисоки концентрации на омега-3 масни киселини во човечкото тело се наоѓаат во мрежницата на окото, мозокот и спермата.
Болести на срцето и крвните садови
Бројни испитувања покажуваат дека исхрана богата риба (читај омега 3) е поврзана со помал ризик од кардиоваскуларни болести. Овие масни киселини можат да го намалат ризикот од срцеви заболувања со тоа што влијаат на клучните фактори за развој на срцеви заболувања, како што се крвниот притисок и нивото на триглицериди, особено кај луѓето кои имаат низок внес на омега-3 масни киселини во исхраната.
Суплементација со омега-3 масни киселини значително го намалува ризикот од смрт од кардиоваскуларни причини, а доказите за заштитен ефект се посилни кај луѓето кои веќе имаат коронарна срцева болест отколку кај здравите луѓе. Омега-3 масните киселини ги смируваат воспалителните процеси, ја намалуваат веројатноста за срцев удар, ја намалуваат вентрикуларната тахикардија, и имаат антиаритмично дејство.
Пренатален развој
Омега-3 масните киселини играат исклучително важна улога во развојот на мозокот и очите на бебето за време на бременоста и во првите 3 години од животот. Затоа, трудниците и доилките треба да го зголемат внесот на омега-3 масни киселини. Исто така, постојат студии кои покажале позитивно влијание на омега-3 масните киселини врз исходот на бременоста, во смисла на намален ризик од предвремено породување и намален ризик од раѓање на бебиња со мала тежина.
Здравје на очите
Омега-3 масните киселини, особено DHA, играат клучна улога во одржувањето на здравјето на очите. DHA е значително присутна во мозокот и ретиналните мембрани, што укажува на нејзиниот витален придонес во развојот на видот. Покрај поддршката на визуелната острина, постојат студии кои сугерираат дека омега-3 масните киселини можат да ги олеснат симптомите на суво око.
Ментални болести
Кај депресијата и другите ментални нарушувања, често е присутна воспалителна компонента. Точниот механизам на дејство на омега-3 масните киселини врз менталното здравје не е целосно разјаснет, но нивните антиинфламаторни својства, високи концентрации во мозокот и улогата како компонента. на клеточните мембрани секако играат важна улога во патофизиолошките процеси на многу ментални нарушувања. Омега-3 масните киселини покажуваат придобивки за расположението кај луѓето со ментална болест и кај здравите поединци и ги намалува симптомите на депресија. Истражувањето на здрави студенти потврдува дека суплементацијата со омега-3 пред испитите придонесува за намалување на анксиозноста, додека пациентите на антипсихотична терапија со додавање на омега-3 суплементи имаат помала конфузија од пациентите кои се само на терапија.
Ревматоиден артритис
Серија студии и клинички испитувања на пациенти со ревматоиден артритис укажуваат на корисен ефект на омега-3 масните киселини врз текот на болеста. Употребата на омега-3 масни киселини ја намалува потребата за НСАИЛ, го зголемува периодот на ремисија на болеста и ја намалува утринската вкочанетост, отокот и болката во зглобовите.
Како правилно да избереме суплементи со Омега-3 масни киселини?
Нашето тело не може да синтетизира омега-3 масни киселини, па затоа зависиме од нивното внесување преку исхраната. Доколку не сте љубител на риба или ви е тешко да ја вклучите во исхраната во доволни количини, додатоците во исхраната со омега-3 масни киселини стануваат секојдневна неопходност. При изборот на додатоци во исхраната со омега-3 масни киселини, важно е да се обрне внимание на неколку фактори:
Содржина на DHA и EPA
Иако вкупната количина на омега-3 масни киселини е важна, повеќето здравствени тврдења се докажани со тестирање на ефикасноста на само овие две молекули DHA и EPA.
Форма на триглицериди
Различни форми на омега-3 масни киселини, како што е формата на триглицериди или етил естер, може да се најдат во додатоците во исхраната. Триглицеридната форма на омега-3 масните киселини е природно присутна во 95% од мастите во нашата исхрана. Од друга страна, формата на етил естер се добива синтетички во лабораторија со замена на молекулата на глицерол со етанол за да се постигнат повисоки концентрации на EPA и DHA. Истражувањата покажуваат дека формата на триглицерид има поголема биорасположивост и подобро се апсорбира од формата на етил естер. Покрај тоа, триглицеридното рибино масло останува свежо подолго и е помалку подложно на оксидација.
Важно е да се напомене дека постои зголемен ризик од атријална фибрилација кај пациенти третирани со лекови кои содржат омега-3 етил естри.
Дозирање: колку омега-3 ни треба секој ден?
Во зависност од здравствените организации, препораката за DHA и EPA се движи од 250 mg-1000 mg на ден.
Во случај на кардиоваскуларни заболувања или бременост и доење, препораките до Европската агенција за безбедност на храна (ЕФСА) се поголеми:
• За одржување на нормален крвен притисок, потребно е да се внесат 3-4 g EPA и DHA.
• За одржување на нормално ниво на триглицериди, потребно е да се внесат 2-4 g EPA и DHA.
• Бремените и доилките треба да консумираат најмалку 700 mg EPA+DHA дневно, од кои најмалку 300 mg се DHA.
Бројни студии ја потврдија безбедноста и подносливоста на омега-3 масните киселини. Според Европската агенција за безбедност на храната (ЕФСА) и Управата за храна и лекови на САД (ФДА), горната граница за возрасни е 5.000 mg на ден за комбинирано EPA и DHA или 1.000 mg само за DHA. Можните несакани ефекти се обично благи, како што се непријатен вкус и лош здив, непријатен мирис на потта и гастроинтестинални симптоми како дијареа и гадење. Важно е да бидете внимателни ако земате лекови кои влијаат на згрутчувањето на крвта или ако сте алергични на риба или школки.
Comentários