Клинички знаци на мастопатија
Мастопатија (дисплазија на дојка) е термин кој означува присуство на промени во ткивото на дојката, кои во различен степен покажуваат знаци на атрофија, хиперплазија и/или метаплазија на различни ткивни компоненти на млечната жлезда. Клиничката слика на мастопатијата првенствено вклучува 3 симптоми:
· присуство на згуснување и јазли во дојката, кои најчесто се наоѓаат во горните надворешни квадранти на дојката, почесто дифузно распоредени и билатерално.
· болки во градите, кои се циклични по природа и обично се појавуваат пред менструацијата, во втората половина од циклусот и престануваат со почетокот на менструалното крварење.
· присуство на исцедок од градите, кој обично е воден или млечен, поретко крвав или кафеав. Во 50-60% од случаите, присуството на крв во исцедокот укажува на папиломатозни пролиферации во млечните канали.
Дијагнозата на мастопатијата се заснова на преглед на дојка, ултразвук и мамографија, а во присуство на исцедок, галактографија и цитолошка анализа. Ако сите наоди се сомнителни, дијагнозата мора да биде дополнета со хистолошка анализа на промените на ткивото.
Дијагностицирана Ви е мастопатија, има ли причина за загриженост?
Фибро-цистични промени се наоѓаат кај дури 90% од жените но сепак тоа не е црвен аларм. Едноставната мастопатија не е преканцерозна и присуството на непролиферативни форми на мастопатија не претставува зголемен ризик за рак на дојка. Според статистичките податоци, во рок од 15 години од дијагнозата на мастопатија, 2% од жените со непролиферативна форма на мастопатија и 4% од жените со пролиферативна мастопатија развиваат рак на дојка. Ако се работи за тешка мастопатија со атипични пролиферативни промени (тешка форма на дисплазија, кај 3-4% од сите случаи), ризикот од рак на дојка е зголемен за 2 до 4 пати во споредба со општата популација. Во етиологијата - појавата на мастопатија, најзначајна улога игра дисфункција на јајниците со квантитативна или синхрона нерамнотежа во производството на хормони со доминација на естроген. Тоа резултира со дисрегулација на цикличните промени во млечната жлезда со предменструална хиперемија, ткивна напнатост и проширување на млечните канали. Фреквенцијата на мастопатијата се зголемува по третата деценија, а најчеста е за време на перименопаузата: помеѓу 45 и 50 години.
Третман на мастопатија
Со оглед на различните форми на мастопатија, како и субјективноста на поплаките на пациентките, терапијата на мастопатијата треба да биде индивидуализирана. Во случај на едноставна мастопатија, првата цел е да се поправи „доминацијата на естрогенот“. Во третманот се користи локална апликација на прогестеронска маст и/или орални контрацептиви во мали дози. Корисно е да се извршат промени во исхраната: намалување на внесот на заситени масни киселини и рафинирани јаглехидрати, зголемување на внесот на зелен лиснат зеленчук и храна богата со растителни влакна, како и соја. Истражувањата покажуваат дека на многу жени кои страдаат од болки во градите им помага внесувањето на антиоксиданти: бета-каротен, селен, витамини А, Е, и Ц, кој го намалува нивото на серумските хипофизни хормони кај жените. Напнатоста во градите, особено кога станува збор за воспалителни процеси, успешно ја намалуваат маслото од јаглика, гама-линоленската киселина и омега-3 масните киселини. На крајот важни се и самопрегледите и редовните лекарски контроли со цел следење на развојот на проблемот и навремена реакција.